Het leefloon en het equivalent leefloon zijn allebei vormen van financiële steun die worden verstrekt door het OCMW.
Het leefloon is een minimuminkomen als je niet over voldoende bestaansmiddelen beschikt. Als je geen inkomen hebt, of je inkomen te laag is, kan het sociaal huis een leefloon toekennen.
Het equivalent leefloon is financiële steun als je geen recht hebt op een leefloon (omwille van een of meerdere voorwaarden), maar als je je in eenzelfde situatie bevindt, waarbij het moeilijk is om je maatschappelijk te integreren door een tekort aan middelen.
Zowel voor het leefloon als voor een equivalent leefloon zijn er bepaalde wettelijke voorwaarden.
De sociale dienst van het OCMW zal steeds een onderzoek uitvoeren om je leefsituatie correct te kunnen inschatten. Het resultaat van dit onderzoek bepaalt of je kan aanspraak maken op een leefloon of een equivalent leefloon.
Om in aanmerking te komen voor het leefloon moet je aan de volgende voorwaarden voldoen:
Je hebt een hoofdverblijfplaats in België
Je bent meerderjarig
Je hebt onvoldoende bestaansmiddelen, dit omvat alle soorten inkomsten binnen het huishouden
Je bent bereid om te werken, tenzij dit om medische- of billijkheidsredenen niet mogelijk is
Voorwaarden om een equivalent leefloon te ontvangen:
Je hebt een werkelijke verblijfplaats in België en beschikt over een verblijfsvergunning
Je hebt geen recht op een leefloon of maatschappelijke integratie
Je bevindt je in een noodtoestand. Dit wil zeggen dat je niet in staat bent om onderdak te vinden, om je te voeden, om je te kleden, om je te wassen of om toegang te krijgen tot de gezondheidszorg
Het OCMW kan eventueel ook andere voorwaarden koppelen aan de toekenning van het equivalent leefloon.
Bij het eerste contact met het OCMW breng je best volgende zaken mee:
Identiteitskaart
Indien er inkomsten zijn: bewijzen van de huidige inkomsten van jou en eventueel jouw gezinsleden (dit geldt niet voor minderjarige kinderen)
Een overzicht van je spaargelden
Het is mogelijk dat de maatschappelijk werker je nog bijkomende zaken vraagt.
Je neemt contact op met het OCMW en geeft aan dat je een vraag rond het leefloon of equivalent leefloon hebt.
Een maatschappelijk werker zal een gesprek met jou hebben om te bekijken wat jouw vraag is.
De maatschappelijk werker zal een sociaal onderzoek doen om te weten of je in aanmerking komt voor een leefloon of een equivalent leefloon. Het is de bedoeling dat je hier actief aan meewerkt.
Op basis van dit onderzoek zal het OCMW beslissen of je effectief een leefloon of een equivalent leefloon toegekend krijgt. Het is ook mogelijk dat er een andere vorm van dienstverlening aangeboden wordt.
Binnen de 3 maanden na de toekenning worden er afspraken met jou gemaakt in het kader van een verdere begeleiding en maatschappelijke integratie.
Het bedrag waarop je recht hebt hangt af van je leefsituatie en wordt bepaald op basis van jouw familiale toestand. Er bestaan drie categorieën.
Categorie 1: Samenwonende Wanneer je met iemand samenwoont met wie je de uitgaven voor het huishouden (huur, energie, enz.) deelt, word je beschouwd als samenwonende. Dat moet niet noodzakelijk met jouw partner zijn.
Categorie 2: Alleenstaande Wanneer je alleen woont, word je beschouwd als een alleenstaande.
Categorie 3: Samenwonende met gezinslast Wanneer je minstens één minderjarig, ongehuwd kind ten laste hebt, word je beschouwd als samenwonende met gezinslast. Als je in dit geval samenwoont met een partner, geldt dit bedrag voor jullie beiden samen.
Als je alle sociale zekerheidsrechten hebt uitgeput, kun je terugvallen op een leefloon. Dit leefloon is gekoppeld aan een begeleidingstraject om je uit je moeilijke situatie te helpen.
Het leefloon is wettelijk geregeld. Je moet aan een aantal voorwaarden voldoen om hiervoor in aanmerking te komen. Die voorwaarden hebben te maken met nationaliteit, leeftijd, verblijfplaats, ontoereikende bestaansmiddelen, werkbereidheid en het uitputten van rechten op sociale uitkeringen en onderhoudsgelden.
De hoogte van het leefloon is wettelijk vastgelegd.
Het equivalent leefloon is een financiële steun als je niet in aanmerking komt voor het leefloon, maar je in een vergelijkbare noodsituatie bevindt, mits je aan bepaalde voorwaarden voldoet.
